Zgodnie z prawem ujętym w Ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane Art. 43. 1. obiekty budowlane wymagające pozwolenia na budowę oraz obiekty, o których mowa w Art. 29 ust. 1:
- pkt. 19a) sieci: elektroenergetyczne obejmujące napięcie znamionowe nie wyższe niż 1 kV, wodociągowe, kanalizacyjne, cieplne, telekomunikacyjne,
- pkt. 20) przyłącza: elektroenergetyczne, wodociągowe, kanalizacyjne, gazowe, cieplne i telekomunikacyjne,
- pkt. 20a) telekomunikacyjne linie kablowe,
- pkt. 20b) kanalizacja kablowa
podlegają geodezyjnemu wyznaczeniu w terenie, a po ich wybudowaniu – geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej, obejmującej położenie ich na gruncie.
Zobacz naszą nowoczesną Mapę Geoportal360
Rodzaje i zakres opracowań geodezyjno-kartograficznych i czynności geodezyjnych obowiązujących podczas projektowania, budowy, remontu i utrzymywania obiektów budowlanych, dla których jest wymagane uzyskanie pozwolenia na budowę określają przepisy zawarte w Rozporządzeniu Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa w sprawie rodzaju i zakresu opracowań geodezyjno-kartograficznych oraz czynności geodezyjnych obowiązujących w budownictwie z dnia 21 lutego 1995 r. (Dz.U. Nr 25, poz. 133).
Opracowania i czynności geodezyjne związane z realizacją sieci uzbrojenia terenu regulują odrębne przepisy.
Na czym polega tyczenie obiektów budowlanych?
Tyczenie to zespół czynności pomiarowych (geodezyjnych) mających na celu wskazanie w terenie lub na realizowanym obiekcie punktów o założonym położeniu w układzie odniesienia oraz oznaczenie tych punktów w sposób tymczasowy lub trwały.
Tyczenie obiektów budowlanych służy wyniesieniu planu budynku na działce budowlanej.
Warunkiem prawnego wytyczenia budynku na działce budowlanej jest posiadanie pozwolenia na budowę.
Podstawą do geodezyjnego wytyczenia obiektu na gruncie jest mapa do celów projektowych. Mapa do celów projektowych jest nieodzownym załącznikiem pozwolenia na budowę.
Prace związane z tyczeniem obiektów budowlanych wykonywane są przed rozpoczęciem budowy.
Efektem wytyczenia obiektu budowlanego na działce budowlanej powinno być takie usytuowanie obiektu, aby było ono zgodne z projektem budowlanym i z zachowaniem położenia obiektów istniejących względem projektowanych.
Przeczytaj: Mapa do celów projektowych
Kto zajmuje się tyczeniem obiektów budowlanych?
Tyczenie obiektów budowlanych na zasadzie w/w rozporządzenia mogą wykonywać geodeci posiadający ku temu specjalne uprawnienia, o których mowa w Ustawie z dnia 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne.
Jak przebiega tyczenie?
W trakcie tyczenia obiektu budowlanego – budynku wykonywane są prace tyczenia w terenie i utrwalanie na gruncie zgodnie z projektem budowlanym:
- głównych osi obiektów budowlanych naziemnych i podziemnych,
- charakterystycznych punktów projektowanego obiektu,
- stałych punktów wysokościowy – reper w odniesieniu, do którego wyznaczany będzie poziom posadowienia budynku.
Zależnie od stopnia skomplikowania budowli tyczenie odbywa się w jednym etapie lub wieloetapowo (każda kondygnacja oddzielnie).
Wyznaczeniu podlegają osie główne budynku, osie ścian lub inne jednoznacznie określone punkty.
W praktyce, aby granice wytyczonego budynku były trwałe i nie dochodziło do ich zniszczenia, wytyczenie fundamentów budynku można przeprowadzić jedną z dwóch metod tj.: metodą kołkową lub metodą ław drutowych.
W zależności od kształtu budynku, uprawniony geodeta wyznacza na działce, na której będzie posadowiony budynek, charakterystyczne punkty budynku. Ilość punktów, posadowionych zawsze w narożnikach budynku, waha się od czterech do sześciu.
Metoda ław drutowych jest uważana za najdokładniejszą. Metoda ta służy do wytyczania krawędzi fundamentów lub osi budynku.
Inną tańszą metodą, tyczenia budynku jest metoda kołków. Kołki umiejscawiane są w punktach przecięcia się osi głównych budynków lub w narożnikach zewnętrznych domu. Następnie punkty zaznaczone kołkami przesuwane są poza planowany wykop. Odległość przesunięcia wyznaczonych punktów zapisuje się w dokumentacji celem odtworzenia pierwotnego miejsca położenia kołków. W przypadku prac ziemnych wykonywanych ręcznie, wbite uprzednio kołki można usytuować bliżej wyznaczonego punktu, natomiast, jeżeli prace ziemne będą wykonywane mechanicznie, koparką, kołki odsuwane są dalej od wyznaczonego miejsca, umożliwiając w ten sposób swobodne poruszanie się koparki.
Wykonanie wytyczenia budynku wykonawca stwierdza odpowiednim wpisem w dzienniku budynku.
Okresowe pomiary geodezyjne przemieszczeń i odkształceń
Geodezyjna obsługa nowopowstającego obiektu obejmuje oprócz wytyczenia obiektu w terenie również pomiary kontrolne, które przeprowadzane są w trakcie wykonywania budowy.
W trakcie budowy obiektu, geodeta wykonuje czynności geodezyjne związane z geodezyjnym wyznaczeniem przemieszczeń obiektu i jego podłoża oraz pomiary odkształceń obiektu. Pomiary te wykonywane są w celach bezpiecznego prowadzenia budowy. Wyniki przeprowadzonych czynności geodeta wpisuje do dziennika budowy.
Po zakończeniu prac budowlanych, a jeszcze przed oddaniem obiektu do użytkowania, geodeta przeprowadza pomiar stanu wyjściowego obiektów wymagających w trakcie użytkowania okresowego badania przemieszczeń i odkształceń.
Okresowe pomiary geodezyjne przemieszczeń i odkształceń wykonuje się, jeżeli pomiary takie przewiduje projekt budowlany lub złożony został w tej sprawie wniosek zainteresowanego podmiotu.
Operat geodezyjny
Szkice tyczenia i kontroli położenia poszczególnych elementów obiektu budowlanego stanowią dokumentację zwaną operatem geodezyjnym.
Operat geodezyjny wchodzi w skład dokumentacji budowy.
Dokumentacja geodezyjno – kartograficzna sporządzona przez uprawnionego geodetę w wyniku prac inwentaryzacyjnych, stanowi podstawę wniesienia zmian na mapie zasadniczej prowadzonej przez Państwowa Ewidencję Gruntów i Budynków.
Przeczytaj: Geodezyjna mapa inwentaryzacyjna
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane.
- Rozporządzeniu Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa w sprawie rodzaju i zakresu opracowań geodezyjno-kartograficznych oraz czynności geodezyjnych obowiązujących w budownictwie z dnia 21 lutego 1995 r. (Dz.U). Nr 25, poz. 133).
Foto: Fotolia
