Podatek od nieruchomości reguluje Ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. 1991 Nr 9 poz. 31).
Czas powstania obowiązku podatkowego określa art. 6 ustawy z dnia 12 stycznia 1991r. (Dz. U. 1991 Nr 9 poz. 31) o podatkach i opłatach lokalnych, którego treść brzmi:
1. Obowiązek podatkowy powstaje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstały okoliczności uzasadniające powstanie tego obowiązku.
2. Jeżeli okolicznością, od której jest uzależniony obowiązek podatkowy, jest istnienie budowli albo budynku lub ich części, obowiązek podatkowy powstaje z dniem 1 stycznia roku następującego po roku, w którym budowa została zakończona albo w którym rozpoczęto użytkowanie budowli albo budynku lub ich części przed ich ostatecznym wykończeniem.
3. Jeżeli w trakcie roku podatkowego zaistniało zdarzenie mające wpływ na wysokość opodatkowania w tym roku, a w szczególności zmiana sposobu wykorzystywania przedmiotu opodatkowania lub jego części, podatek ulega obniżeniu lub podwyższeniu, poczynając od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło to zdarzenie.
Zobacz naszą nowoczesną Mapę Geoportal360
Ad 1. W praktyce, obowiązek podatkowy podatku od nieruchomości powstaje pierwszego dnia po miesiącu, w którym dokonaliśmy np. nabycia prawa własności do nieruchomości budynkowej bądź gruntowej, udokumentowanego aktem notarialnym.
Jeżeli budynek nabyliśmy w miesiącu lipcu, to obowiązek podatkowy podatku od nieruchomości powstaje 1 sierpnia danego roku. Ponieważ podatek od nieruchomości jest podatkiem rocznym, opłata jaką wniesiemy (zgodnie z decyzją organu podatkowego) zostanie nam naliczona w wysokości proporcjonalnej do okresu podatkowego.
Ad 2. Zasada druga dotyczy budynków lub ich części, jak również budowli lub ich części będących w trakcie budowy, bądź których budowa została zakończona.
W praktyce obowiązek podatku od budynków lub ich części, jak również budowli lub ich części, wśród podatników budzi wiele kontrowersji. Spory między podatnikami, a organem podatkowym często kończą się z chwilą uprawomocnienia się wyroku sądu administracyjnego.
Wg orzecznictwa sądów administracyjnych, obowiązek uiszczenia podatku od nieruchomości (budynku, budowli) powstaje niezależnie od obowiązku uzyskania przez właściciela bądź użytkownika wieczystego pozwolenia na użytkowanie.
Zgodnie z ustawą o podatkach i opłatach lokalnych obowiązek podatkowy od budynków lub ich części, jak też obiektów budowlanych lub ich części powstaje z chwilą:
- rozpoczęcia ich użytkowania (użytkowania rzeczy) nawet jeżeli obiekt nie został oddany do użytkowania w myśl przepisów ustawy Prawo budowlane,
- zakończenia budowli lub budynku.
Przy czym oba warunki mogą wystąpić niezależnie od siebie. Można bowiem rozpocząć użytkowanie budynku, który nie został jeszcze wykończony bądź też nie uzyskano pozwolenia na jego użytkowanie.
Wg orzecznictwa WSA w Poznaniu z dnia 13 listopada 2013 r., sygn. I SA/Po 896/13:
Przepisy prawa podatkowego uzależniają opodatkowanie budynków od określonego stanu faktycznego (zakończenie budowy lub rozpoczęcie użytkowania przez ostatecznym wykończeniem budynku), a nie stanu prawnego (uzyskania prawa do wybudowania lub użytkowania budynku).
Ad 3. Zasada określona w punkcie 3 art. 6 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. dotyczy m. in. sytuacji czynności prawnej, jaką jest nabycie bądź zbycie nieruchomości gruntowej, budynku czy też budowli będącej jej częścią.
Zgodnie z treścią ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, osoby fizyczne obowiązane są złożyć organowi podatkowemu – w terminie 14 dni od dnia wystąpienia okoliczności uzasadniających wygaśnięcie obowiązku podatkowego lub zaistnienia zdarzenia mającego wpływ na wysokość opodatkowania w danym roku (w szczególności zmiana sposobu wykorzystywania przedmiotu opodatkowania lub jego części), informację o nieruchomościach i obiektach budowlanych, sporządzoną na formularzu według ustalonego przez organ podatkowy.
Osoby prawne, jednostki organizacyjne oraz spółki niemające osobowości prawnej, jednostki organizacyjne Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, a także jednostki organizacyjne Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe obowiązane są również – w terminie 14 dni od dnia zaistnienia zdarzenia mającego wpływ na wysokość opodatkowania w danym roku, odpowiednio skorygować swoje deklaracje na podatek od nieruchomości (w szczególności zmiana sposobu wykorzystywania przedmiotu opodatkowania lub jego części, zbycie lub nabycie nieruchomości gruntowej, budynkowej, budowli lub jej części).
Obowiązek składania informacji o zaistniałych zmianach w stanie posiadania nieruchomości i obiektach budowlanych oraz deklaracji na podatek od nieruchomości dotyczy również podatników korzystających ze zwolnień na mocy przepisów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych.
Skorygowanie deklaracji następuje przez złożenie korygującej deklaracji.
Przeczytaj: Podatek od nieruchomości – deklaracja
Wygasanie zobowiązań podatku od nieruchomości
Zobowiązania wobec organu podatkowego w kwestii podatku od nieruchomości wygasają po upływie miesiąca, w którym ustały okoliczności powstania tego obowiązku.
Termin ten dotyczy zarówno osoby fizyczne, jak i osoby prawne, jednostki organizacyjne oraz spółki niemające osobowości prawnej, jednostki organizacyjne Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, a także jednostki organizacyjne Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe.
Jeżeli np. zbyliśmy nieruchomość gruntową (związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej) dnia 1 kwietnia danego roku, to zobowiązanie podatkowe od tej nieruchomości winniśmy wnieść na konto organu podatkowego za cały miesiąc kwiecień.
Podobnie, jeżeli zbyliśmy nieruchomość 30 kwietnia, musimy uiścić podatek od nieruchomości za cały miesiąc kwiecień.
Wygaśnięcie obowiązku podatkowego w danym roku powoduje zmianę w wysokości w podatku od nieruchomości. Wysokość podatku ustala się stosownie do ilości miesięcy obciążonych tym podatkiem.
Przykład:
Podatnik, który w miesiącu kwietniu zbył nieruchomość gruntową związaną z działalnością gospodarczą, o pow. 50 000 m2, którego roczna stawka wynosi 0,90 zł/1 m2, zapłaci podatek w wysokości obliczonej w następujący sposób:
(50 000 m 2 x 0,90 zł/1 m2 x 4) /12 = 15 000 zł.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych.
- Ordynacja podatkowa 2017 (Dz. U. 2017, poz. 201) – tekst jednolity.
Foto: Fotolia
