Mapy geodezyjne do celów prawnych (sądowych)

Podstawową mapą, zwaną często mapą kraju, jest mapa zasadnicza.

Zobacz naszą nowoczesną Mapę Geoportal360

Zgodnie z ustawą z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne mapa zasadnicza stanowi wielkoskalowe opracowanie kartograficzne, zawierające aktualne informacje o przestrzennym rozmieszczeniu obiektów ogólnogeograficznych oraz elementach ewidencji gruntów, a także sieci uzbrojenia terenu: nadziemnych, naziemnych i podziemnych.

W praktyce geodezyjnej na podstawie mapy zasadniczej wykonywane są inne mapy zwane mapami jednostkowymi. Do map jednostkowych należą:

• mapy dla celów prawnych,
• mapy dla celów katastralnych (ewidencji gruntów i budynków),
• mapy dla celów projektowych.

Rodzaje map geodezyjnych do celów prawnych

W zależności od zapotrzebowania na wykonanie mapy dla celów prawnych sporządzane są następujące rodzaje map:

1. Mapy nieruchomości w granicach istniejących w celu:

• założenia księgi wieczystej,
• wykupu, wywłaszczenia, sprzedaży czy przekazania nieruchomości,
• innych celów.

2. Mapy przeznaczone do podziału pojedynczych bądź kilku nieruchomości sporządzane w celu:

• zniesienia współwłasności,
• kupna, sprzedaży, przekazania,
• innych celów.

3. Mapy scalania i podziału nieruchomości ujętych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego gminy.

4. Mapy podziału nieruchomości (gruntów) do wykupu lub wywłaszczenia:

• obiektów o kształcie wydłużonym,
• obiektów przeznaczonych pod budowę dróg, mostów i innych obiektów objętych wywłaszczeniem.

5. Mapy do celów opiniodawczych, jako kopie mapy zasadniczej, ewidencyjnej lub innej mapy, uzupełnione w miarę potrzeb odpowiednimi elementami graficznymi i opisowymi, w zależności od celu, dla którego są wykonywane.

6. Mapy nieruchomości przeznaczone do celów sądowych takich jak:

• stwierdzenia nabycia prawa własności na skutek zasiedzenia, działu spadku,
• zniesienia współwłasności,
• ustalenia służebności gruntowych.

7. Inne mapy, uwzględniające specyficzne warunki i potrzeby.

Przy opracowywaniu map oraz rejestrów lub wykazów wykorzystuje się informacje zawarte w:

• materiałach Państwowego Zasobu Geodezji i Kartografii, w tym ewidencji gruntów i budynków,
• księgach wieczystych oraz w aktach ksiąg wieczystych,
• orzeczeniach sądowych,
• aktach notarialnych,
• decyzjach administracyjnych,
• dokumentach geodezyjnych i kartograficznych przechowywanych w archiwach państwowych,
• dokumentach geodezyjnych i kartograficznych będących w posiadaniu zainteresowanych stron.

Przeczytaj: Mapa z projektem podziału nieruchomości

Jakie dane zawiera mapa do celów prawnych?

Na treść mapy do celów prawnych składają się:

1.Dane określające przebieg granic działek ewidencyjnych w powiązaniu z granicami działek sąsiednich oraz konturów użytków gruntowych i konturów klasyfikacyjnych zgodnie z mapą ewidencyjną.

2. Numery działek ewidencyjnych, a także oznaczenia konturów użytków gruntowych i konturów klasyfikacyjnych.

3. Opis zawierający:

• nazwę miejscowości,
• identyfikator i nazwę jednostki ewidencyjnej,
• identyfikator i nazwę obrębu ewidencyjnego, nazwy ulic, numery porządkowe nieruchomości,
• numer księgi wieczystej nieruchomości oraz numery ksiąg wieczystych nieruchomości sąsiednich,
• tytuł mapy i jej skalę,
• imię i nazwisko lub nazwę podmiotu, który zgłosił prace geodezyjne dotyczące mapy oraz podpis osoby reprezentującej ten podmiot,
• imię i nazwisko oraz numer świadectwa nadania uprawnień geodety, który sporządził mapę,
• oznaczenie kancelaryjne zgłoszenia pracy geodezyjnej,
• datę opracowania mapy.

4. Istotne dla przedmiotu opracowania szczegóły terenowe, stanowiące treść baz danych umożliwiających tworzenie standardowych opracowań kartograficznych w skalach 1:500–1:5000.

5. Szkic orientacyjny w skali umożliwiający zlokalizowanie nieruchomości wraz z kierunkiem północy.

Mapa do celów prawnych może zawierać także dane określające zasięg i rodzaj służebności gruntowych.

Mapa z projektem podziału nieruchomości rolnej lub leśnej, oprócz standardowej treści mapy ujętej w rozporządzeniu, zawiera:

• projektowane punkty i linie graniczne,
• oznaczenia projektowanych działek ewidencyjnych,
• wykaz zmian danych ewidencyjnych dotyczących obiektów objętych podziałem, sporządzony zgodnie z przepisami dotyczącymi ewidencji gruntów i budynków.

Na mapie dla celów prawnych umieszcza się:

• wykaz zmian danych ewidencyjnych, dotyczących obiektów objętych podziałem (może być sporządzony w formie odrębnego dokumentu),
• wykaz synchronizacyjny w przypadku, gdy oznaczenia nieruchomości określające jej stan prawny są różne od oznaczeń ujętych w ewidencji gruntów i budynków (katastrze nieruchomości),
• pole w prawym dolnym rogu mapy jest przeznaczone na wpis klauzuli – o przyjęciu mapy do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego,
• klauzulę o zatwierdzeniu projektu podziału.

W treści opisu pozaramkowego umieszcza się również informacje o materiałach źródłowych będących podstawą sporządzenia mapy.

Elementy typu: projektowane punkty i linie graniczne oraz oznaczenia projektowanych działek ewidencyjnych przedstawia się na mapie kolorem czerwonym.

Mapę z projektem podziału edytuje się na arkuszu formatu A4 lub jego wielokrotności, w skali dostosowanej do obszaru nieruchomości objętych projektem podziału, zapewniającej czytelność rysunku mapy, nie mniejszej niż 1:5000.

Przeczytaj: Mapa do ustalenia służebności gruntowych

Ogólne zasady sporządzania map dla celów prawnych

Mapy do celów prawnych opracowuje się:

• w skalach z ciągu skalowego mapy zasadniczej,
• w formatach będących wielokrotnością arkusza A-4,
• w dwóch kolorach: czarnym dla treści istniejącej i czerwonym dla treści projektowanej,
• przy użyciu znaków umownych określonych w instrukcji technicznej „K-1”.

Sporządzaniem map do celów prawnych zajmują się uprawnieni geodeci. Geodeta wykonuje mapę do celów sądowych bądź prawnych na zlecenie osoby fizycznej, sądu lub gminy.

Sporządzenie mapy do celów prawnych wymaga zgłoszenia do Ośrodka Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej (o.d.g.i.k.) właściwego ze względu na położenie nieruchomości, dla której wykonywana jest mapa.

Geodeta po odebraniu materiałów z o.d.g.i.k, sprawdza je, analizuje pod względem prawnym i w zależności od celu sporządzenia mapy, organizuje spotkanie stron na gruncie, sporządza protokół z tego spotkania, a następnie sporządza operat techniczny.

Operat techniczny wraz z wykonaną mapą, rejestrami i opiniami przedkłada do o.d.g.i.k. Sporządzony przez geodetę operat podlega sprawdzeniu przez pracowników ośrodka pod względem zgodności z obowiązującymi przepisami prawa.

O.d.g.i.k po sprawdzeniu przedłożonych dokumentów umieszcza na mapie przeznaczonej do celów prawnych klauzulę o treści:

• o przyjęciu mapy do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego,
• o zatwierdzeniu projektu podziału,
• o podstawie wpisu do księgi wieczystej.

Sprawdzenie dokumentów przez o.d.g.i.k i opatrzenie tych dokumentów stosowną klauzulą pozwala na przedłożenie dokumentów w sądzie bądź u notariusza.

W jakich postępowaniach jest potrzebna mapa dla celów prawnych?

Mapa dla celów prawnych – sądowych jest niezbędna m.in., jako dowód:

• przebiegu granicy przy podziale majątku, gdy między faktycznym stanem prawnym nieruchomości a stanem działki zapisanym w ewidencji gruntów i budynków występują różnice,
• stwierdzenia nabycia prawa własności na skutek zasiedzenia nieruchomości,
• zniesienia współwłasności,
• ustalenia służebności gruntowych (przesyłu, drogi koniecznej),
• przy kupnie nieruchomości,
• przy przekazaniu nieruchomości,
• przy podziale spadku i innych postępowaniach sądowych,
• jako dowód przy sprostowaniach błędnych zapisów w księgach wieczystych.

Mapa dla celów prawnych – administracyjnych jest niezbędna szczególnie w przypadku:

• procesów wywłaszczeniowych np. wywłaszczenie pod projektowane autostrady czy inne obiekty użyteczności publicznej,
• procesów scalania i podziału nieruchomości koniecznych do uporządkowania nieruchomości na wniosek wójta gminy bądź stron zainteresowanych. Sporządzone w tym procesie mapy stanowią podstawę ujawnienia nowopowstałych po podziale nieruchomości – działek w księgach wieczystych.

Ile kosztuje wykonanie mapy do celów prawnych – od czego to zależy

Koszt sporządzenia mapy dla celów prawnych jest zależny od:

• ilości obiektów koniecznych do wniesienia na sporządzaną mapę,
• od skali mapy,
• od stopnia regularności granicy nieruchomości.

Koszt sporządzenia mapy do celów prawnych waha się od 400 zł do 1500 zł.

Przeczytaj: Mapa do celów projektowych

Podstawa prawna:

1. Ustawa z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne.
2. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie standardów technicznych wykonywania geodezyjnych pomiarów sytuacyjnych i wysokościowych.

Foto: Picjumbo.com