Słowo kartografia wywodzi się od dwóch greckich słów oznaczających arkusz papieru i pisanie.
Początki kartografii sięgają czasów starożytnych, kiedy to na malowidłach ściennych przedstawiano odwzorowanie powierzchni i kształtu ziemi. Znaczny rozwój kartografii nastąpił w XV-XVII wieku, kiedy to wynaleziono prasę drukarską.
Swoista rewolucja w rozwoju geodezji i kartografii nastąpiła w okresie XX wieku za przyczyną wzmożonego rozwoju cyfryzacji.
Zobacz naszą nowoczesną Mapę Geoportal360
Kartografia – zastosowanie
Kartografia jest nauką o mapach, metodach ich sporządzania, zastosowania i wykorzystania. Zajmuje się przedstawianiem powierzchni kuli ziemskiej na płaszczyźnie rysunku mapy. Przekazuje informacje przestrzenne w formie graficznej bądź cyfrowej.
Kartografia zajmuje się nie tylko sporządzaniem map, ale również gromadzeniem na tych mapach wiedzy z zakresu gospodarki, statystyki.
Jednym z działów kartografii jest kartometria. Kartometria zajmuje się metodami dokonywania pomiarów na mapie.
Klasyfikacja map ze względu na treść
Mapy ogólnogeograficzne – uwzględniają wiele elementów środowiska geograficznego.
Dzieli się je na:
- mapy fizyczne (hipsometryczne),
- mapy polityczno – administracyjne.
Mapy tematyczne (specjalne) – dotyczą wybranego tematu, np. ukazują rozmieszczenie pojedynczego zjawiska lub relacje przestrzenne między kilkoma zjawiskami w ramach jednego tematu.
Dzieli się je na:
- mapy przyrodnicze – np. mapy klimatyczne, glebowe, geologiczne, geomorfologiczne, hydrologiczne, wulkaniczne i sejsmiczne,
- mapy inżynieryjne – np. mapy urbanistyczne, górnicze, ewidencji gruntów,
- mapy społeczno-gospodarcze – np. mapy zaludnienia, historyczne, komunikacyjne, przemysłu.
Klasyfikacja map ze względu na szczegółowość
Mapy topograficzne (wielkoskalowe) – 1:5000 (szczegółowe) do 1:200 000. Przedstawiają małe obszary powierzchni Ziemi, np. szczegółowo przedstawiają sieć rzeczną, rzeźbę terenu.
Mapy przeglądowo-topograficzne (średnioskalowe) – 1:200 000 do 1 000 000. Przedstawiają większe obszary powierzchni Ziemi niż mapy topograficzne, np. przedstawiają sieć komunikacyjną, rzeźbę i pokrycie terenu.
Mapy przeglądowe (małoskalowe) – w skalach mniejszych niż 1:1 000 000. Przedstawiają ogólny obraz kontynentów.
Powiązanie kartografii z geodezją
Kartografia jest nieodłącznym elementem geodezji. Wzajemny związek pomiędzy geodezją i kartografią jest silny i nierozerwalny.
Geodezja, zajmuje się wykonywaniem pomiarów, m.in. wysokościowych czy sytuacyjno-wysokościowych. Kartografia natomiast przedstawia wykonane pomiary w formie graficznej.
Geodezja bez graficznego obrazu jakim jest kartografia byłaby nauką czysto teoretyczną i jako taka nie mogłaby funkcjonować.
Przeczytaj także: Geodezja – wyjaśnienie pojęcia i zastosowanie
Foto: Pixabay.com
