TERYT – Krajowy Rejestr Urzędowy Podziału Terytorialnego Kraju – jest to urzędowy rejestr prowadzony przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w formie informatycznej.
Zasady i cele stosowania Krajowego Rejestru Terytorialnego określa Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 15 grudnia 1998 roku w sprawie szczegółowych zasad prowadzenia, stosowania i udostępniania krajowego rejestru urzędowego podziału terytorialnego kraju oraz związanych z tym obowiązków organów administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 1998 r. Nr 157, poz. 1031).
Zobacz naszą nowoczesną Mapę Geoportal360
Systemy wchodzące w skład rejestru TERYT
TERYT składa się z następujących systemów:
- system identyfikatorów i nazw jednostek podziału terytorialnego – TERC,
- system identyfikatorów i nazw miejscowości – SIMC,
- system rejonów statystycznych i obwodów spisowych – BREC,
- system identyfikacji adresowej ulic, nieruchomości budynków i mieszkań – NOBC (w ramach systemu prowadzony jest Centralny Katalog Ulic – ULIC).
System identyfikatorów i nazw jednostek podziału terytorialnego TERC
System identyfikatorów i nazw jednostek podziału administracyjnego kraju jest zbudowany według hierarchicznej numeracji obejmującej województwa, powiaty i gminy.
Szczegółowe nazewnictwo i numerację administracyjnego podziału kraju, ułożoną alfabetycznie, zawarto w załączniku nr 2 do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 grudnia 1998 roku w sprawie szczegółowych zasad prowadzenia, stosowania i udostępniania krajowego rejestru urzędowego podziału terytorialnego kraju oraz związanych z tym obowiązków organów administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego.
Budowa identyfikatora terytorialnego (TERC)
Identyfikator podziału terytorialnego kraju posiada budowę trójczłonową:
- Pierwszy człon, to dwucyfrowy symbol województwa. Symbole województwa ułożone są w sposób alfabetyczny z liczb parzystych, zawartych w przedziale od 02 do 98.
- Drugi człon, to dwucyfrowy symbol powiatu danego województwa, ułożony w sposób alfabetyczny o numerach nadanych:
– powiatom od 01 do 60,
– miastom na prawach powiatu od 61 do 99. - Trzeci człon, trzycyfrowy symbol gminy – pierwsze dwie cyfry z przedziału od 01 do 99 nadane są gminom (dzielnicom, delegaturom) ułożonym według porządku alfabetycznego w powiatach (najpierw gminy miejskie, potem wiejskie i na końcu miejsko-wiejskie). O tym czy dana gmina jest gminą miejską bądź wiejską decyduje trzecia cyfra identyfikatora, która stanowi tzw., symbol rodzaju jednostki i oznacza:
1 – gmina miejska,
2 – gmina wiejska,
3 – gmina miejsko-wiejska,
4 – miasto w gminie miejsko-wiejskiej,
5 – obszar wiejski w gminie miejsko-wiejskiej,
8 – dzielnice m. st. Warszawy,
9 – delegatury w miastach: Kraków, Łódź, Poznań i Wrocław.
Przykładowo identyfikator dla gminy wiejskiej Bolesławiec, położonej w województwie dolnośląskim, powiecie bolesławieckim, będzie zapisany w sposób następujący: „0201022”, gdzie:
- 02 – identyfikator województwa dolnośląskiego,
- 0201 – identyfikator powiatu bolesławieckiego,
- 0201022 – identyfikator gminy wiejskiej Bolesławiec.
Przeczytaj: Jak znaleźć numer działki ewidencyjnej?
Zastosowanie identyfikatorów rejestru TERYT
Identyfikatory rejestru TERYT są wyznaczonym standardem identyfikacji terytorialnej kraju. Pozwalają na prowadzenie urzędowych rejestrów stosowanych w ewidencjach i systemach informacyjnych administracji publicznej kraju.
Do najpopularniejszych zastosowań identyfikatorów -TERYT‘ów – możemy zaliczyć wykorzystanie tego urzędowego rejestru w systemie:
- Głównego Urzędu Statystycznego, zajmującego się zbieraniem i udostępnianiem informacji statystycznych niezbędnych do funkcjonowania wielu dziedzin gospodarki,
- Państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego,
- Państwowej Ewidencji Gruntów.
Baza danych TERYT udostępniana przez GUS
Najpowszechniejszym systemem informatycznym obejmującym identyfikację każdego adresu administracyjnego jest witryna rejestru TERYT, umieszczona pod adresem internetowym: http://eteryt.stat.gov.pl/.
Strona ta, pozwala na wyszukiwanie identyfikatora – TERYT-u (identyfikator – symbol numeryczny lub alfanumeryczny jednoznacznie identyfikujący każdy element symbolu) danej miejscowości w Polsce).
Wystarczy, że otworzymy okno strony pod nazwą „WYSZUKIWANIE”, a uzyskamy możliwość wyszukania:
- jednostki podziału terytorialnego (TERC),
- miejscowości (SIMC),
- ulic (ULIC).
W zakładce TERC mamy możliwość wyszukania adresu nieruchomości do wysokości gminy, po znanym nam położeniu nieruchomości określonym nazwą lub identyfikatorem.
System TERYT jest pomocny w wyszukiwaniu adresu nieruchomości, dla której w portalu http://ksiegiwieczyste.pl chcemy znaleźć numer księgi wieczystej. Po wyszukaniu, w przypadku jakichkolwiek zmian w systemach, są one aktualizowane bez zbędnej zwłoki.
Definicje obiektów gromadzonych w rejestrze TERYT zamieszczone są na stronie internetowej Głównego Urzędu Statystycznego pod adresem: Pojęcia stosowane w statystyce publicznej.
Podstawa prawna:
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 15 grudnia 1998 roku w sprawie szczegółowych zasad prowadzenia, stosowania i udostępniania krajowego rejestru urzędowego podziału terytorialnego kraju oraz związanych z tym obowiązków organów administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 1998 r. Nr 157, poz. 1031).
Foto: Fotolia
