Podatki i opłaty lokalne to główne źródła przychodów gmin oraz miast na prawach powiatu. Wśród podatków istotny procent przychodu jednostek samorządowych stanowi podatek od nieruchomości.
Jakich nieruchomości dotyczy podatek i kto jest podatnikiem?
Podatek ten to danina, którą zgodnie z Ustawą o podatkach i opłatach lokalnych wnosi się od:
- gruntów,
- budynków lub ich części,
- budowli lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Zobacz naszą nowoczesną Mapę Geoportal360
Podatnikiem podatku od nieruchomości są osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej, będące:
- właścicielami nieruchomości lub obiektów budowlanych,
- posiadaczami samoistnymi nieruchomości lub obiektów budowlanych,
- użytkownikami wieczystymi gruntów,
- posiadaczami nieruchomości lub ich części albo obiektów budowlanych lub ich części, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli posiadanie:
- wynika z umowy zawartej z właścicielem, Krajowym Ośrodkiem Wsparcia Rolnictwa lub z innego tytułu prawnego, z wyjątkiem posiadania przez osoby fizyczne lokali mieszkalnych niestanowiących odrębnych nieruchomości,
- jest bez tytułu prawnego.
Przeczytaj: Podatek od nieruchomości – podstawowe informacje
Deklaracja na podatek od nieruchomości oraz terminy płatności
Zgodnie z przepisami Ustawy o podatkach i opłatach lokalnych zarówno osoby fizyczne, jak i osoby prawne, w ustalonym przez prawo terminach powinny złożyć stosowne deklaracje podatkowe na podatek od nieruchomości.
Podatek od nieruchomości na rok podatkowy od osób fizycznych ustala w drodze decyzji wójt, burmistrz, prezydent miasta, jako organ podatkowy właściwy ze względu na miejsce położenia przedmiotu opodatkowania.
Podatnik po otrzymaniu decyzji podatkowej ma obowiązek uiszczenia kolejnych rat podatku na konto organu podatkowego.
Zgodnie z ustawą o podatkach i opłatach lokalnych, osoby fizyczne powinny wnosić podatek od nieruchomości na konto organu podatkowego w terminach do dnia:
- 15 marca,
- 15 maja,
- 15 września,
- i 15 listopada roku podatkowego.
Osoby prawne, jednostki organizacyjne oraz spółki niemające osobowości prawnej, jednostki organizacyjne Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa (KOWR), a także jednostki organizacyjne Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe (PGL LP) są obowiązane:
- składać w terminie do dnia 31 stycznia, organowi podatkowemu właściwemu ze względu na miejsce położenia przedmiotów opodatkowania, deklaracje na podatek od nieruchomości na dany rok podatkowy, sporządzone na formularzu według ustalonego przez organ podatkowy wzoru, a jeżeli obowiązek podatkowy powstał po tym dniu w terminie 14 dni od dnia zaistnienia okoliczności uzasadniających powstanie tego obowiązku,
- odpowiednio skorygować deklaracje w razie zaistnienia zmiany sposobu wykorzystywania przedmiotu opodatkowania lub jego części, w terminie 14 dni od dnia zaistnienia tego zdarzenia.
Osoby prawne, jednostki organizacyjne oraz spółki niemające osobowości prawnej, jednostki organizacyjne KOWR, a także jednostki PGL LP zobowiązane są wpłacać obliczony w deklaracji podatek od nieruchomości – bez wezwania – na rachunek właściwej gminy, w ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego, w terminie do dnia 15 każdego miesiąca, a za styczeń do dnia 31 stycznia.
Odsetki od zaległego podatku od nieruchomości
Wskazane w ustawie terminy płatności podatku od nieruchomości są bezwzględne, a ich niedotrzymanie wiąże się z naliczeniem przez organ podatkowy odsetek za zwłokę.
Może się zdarzyć, że osoba fizyczna z różnych przyczyn nie jest w stanie w określonym terminie zapłacić podatku od nieruchomości. Dług z tytułu niezapłaconego podatku rosnąc generuje odsetki (obecnie 8% w stosunku rocznym), a sytuacja podatnika staje się zła.
Konsekwencją niezapłacenia podatku od nieruchomości oraz nagromadzenia się zadłużenia jest groźba wszczęcia egzekucji.
Przeczytaj: Podatek od nieruchomości w 2018 r. – maksymalne stawki podatkowe
Jakie możliwości ma podatnik zalegający z opłatą podatku od nieruchomości?
Czy w sytuacji zadłużenia z tytułu niezapłaconego podatku od nieruchomości podatnik może liczyć na przychylność organu podatkowego, czy przysługują mu jakieś prawa, jeżeli tak, to jakie?
Otóż zgodnie z Ustawą z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa, Art. 67a.
“§ 1. Organ podatkowy, na wniosek podatnika, z zastrzeżeniem art. 67b, w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym, może:
1) odroczyć termin płatności podatku lub rozłożyć zapłatę podatku na raty,
2) odroczyć lub rozłożyć na raty zapłatę zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę lub odsetki od nieuregulowanych w terminie zaliczek na podatek,
3) umorzyć w całości lub w części zaległości podatkowe, odsetki za zwłokę lub opłatę prolongacyjną.
§ 2. Umorzenie zaległości podatkowej powoduje również umorzenie odsetek za zwłokę w całości lub w takiej części, w jakiej została umorzona zaległość podatkowa”.
Organem właściwym, w sprawie umorzenia podatku od nieruchomości jest organ podatkowy właściwy w sprawach podatków i opłat, tj. burmistrz dzielnicy, wójt gminy, prezydent miasta na prawach powiatu, wskazuje o tym Art. 1c. Ustawy z dnia z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych.
Czym jest ważny interes podatnika i interes publiczny podatnika?
W przepisach Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa, zwroty „ważny interes podatnika” oraz „interes publiczny podatnika” ujęto jako klauzule generalne.
Poprzez ważny interes podatnika należy rozumieć sytuację nadzwyczajną, w jakiej znalazł się podatnik. Najczęściej do sytuacji zwanej „nadzwyczajną” dochodzi w przypadku choroby bądź wypadku podatnika.
W wyniku wymienionych zdarzeń podatnik może stracić pracę, a jego sytuacja finansowa może okazać się na tyle niekorzystna, że „zmuszenie” podatnika do zapłaty podatku od nieruchomości może doprowadzić do zagrożenia egzystencji podatnika.
„Ważny interes podatnika” należy jednak oceniać nie tylko w kontekście osobistej sytuacji majątkowej podatnika, lecz z uwzględnieniem związku zachodzącego między obniżeniem zdolności płatniczej a zaistnieniem wypadków powodujących i uzasadniających brak możności zapłaty podatku. W ten sposób kryteria oceny przesłanki ważnego interesu podatnika oraz interesu publicznego nabierają zobiektywizowanego charakteru.”
(10.17951/g.2016.63.2.181 ANNALES UN IVERS ITAT IS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN – POLONIA VOL. LXIII, 2 2016).
Jakie czynności powinien podjąć podatnik, aby skorzystać z prawa ulgi w spłacie podatku od nieruchomości?
Podatnik, aby mógł skorzystać z prawa ulgi w spłacie podatku od nieruchomości powinien złożyć stosowny wniosek do organu podatkowego.
Wniosek o ulgę w sprawie spłaty podatku od nieruchomości powinien być złożony na jednym z niżej podanych formularzy:
- RAT-Z wniosek w sprawie rozłożenia na raty,
- TER-Z wniosek w sprawie odroczenia,
- UZ-M wniosek w sprawie umorzenia.
Każdy z wymienionych wniosków w sprawie spłaty podatku od nieruchomości powinien zawierać:
1. Wskazanie rodzaju zastosowanej ulgi:
- odroczenie terminu płatności podatku lub rozłożenie zapłaty podatku na raty,
- odroczenie lub rozłożenie na raty zapłaty zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę,
- umorzenie w całości lub w części zaległości podatkowej, odsetek za zwłokę lub opłaty prolongacyjnej.
2. Dokładne wskazanie rodzaju podatku, którego dotyczy wniosek.
3. Określenie rodzaju podatku, określenie kwoty podatku.
4. Wskazanie wystąpienia ważnego interesu strony lub interesu publicznego uzasadniającego udzielenie ulgi.
5. W przypadku wniosku o odroczenie lub rozłożenie na raty podatku lub zaległości podatkowej – określenie terminu odroczenia lub określenie ilości i terminów rat oraz wskazanie argumentów uprawdopodabniających, że istnieje realna możliwość spłaty zobowiązania we wnioskowanych terminach.
6. W przypadku wnioskodawcy prowadzącego działalność gospodarczą – wskazanie, na jakich warunkach ulga w spłacie zobowiązań miałaby być udzielona (tj. wskazanie konkretnego punktu Art. 67b § 1 Ordynacji podatkowej):
- pkt. 1 – ulga niestanowiąca pomocy publicznej,
- pkt. 2 – ulga stanowiąca pomoc de minimis,
- pkt. 3 – ulga stanowiąca pomoc publiczną.
7. Podpis wnioskodawcy lub osoby jej reprezentującej (zgodny z odpowiednim rejestrem).
8. Do wniosku należy dołączyć wszelkie dokumenty przemawiające za tym, że istnieje realna możliwość o spłacie zobowiązania podatkowego, może to być sprawozdanie finansowe, informacja o bieżącej sytuacji finansowej, oświadczenie o nieruchomościach i prawach majątkowych.
9. Jeżeli wniosek o udzielenie ulgi w sprawie podatku od nieruchomości składany jest przez pełnomocnika wskazane jest uzyskanie pełnomocnictwa.
Do rozpatrzenia wniosku o umorzenie bądź rozłożenie na raty należnego podatku od nieruchomości nie jest uprawniony naczelnik urzędu skarbowego, który w sprawie zaległości podatkowych w podatku od nieruchomości jest organem egzekucyjnym. W sprawie tej wypowiedział się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w wyroku z dnia 24 czerwca 2008 r., sygn. akt I SA/Łd 5/08.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych.
- Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa.
- Ustawa z 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Foto: Pixabay.com
