Podatek od nieruchomości reguluje ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. 1991 Nr 9 poz. 31).
Przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości
Zgodnie z art. 2. pkt 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych, opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają:
- grunty,
- budynki lub ich części,
- budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Zobacz naszą nowoczesną Mapę Geoportal360
Podatek od nieruchomości nie obejmuje gruntów rolnych i leśnych. Grunty te objęte są podatkiem:
- grunty rolne – podatkiem rolnym,
- grunty leśne – podatkiem leśnym.
Grunty rolne i leśne zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej objęte są podatkiem od nieruchomości.
Podatnicy obowiązani do zapłaty podatku od nieruchomości
Podatnikami podatku od nieruchomości są:
- osoby fizyczne,
- osoby prawne,
- jednostki organizacyjne w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej będące:
- właścicielem nieruchomości lub obiektów budowlanych,
- posiadaczami samoistnymi nieruchomości lub obiektów budowlanych,
- użytkownikami wieczystymi gruntów,
- posiadaczami nieruchomości lub ich części albo obiektów budowlanych lub ich części będących własnością Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego.
Jeżeli nieruchomość budowlana stanowi współwłasność lub znajduje się w posiadaniu dwóch lub większej liczby podmiotów, obowiązek podatkowy ciąży solidarnie na współwłaścicielach.
Przeczytaj: Zwolnienie z podatku od nieruchomości – kiedy i komu przysługuje?
Podstawa opodatkowania podatkiem od nieruchomości
Podstawę opodatkowania podatkiem od nieruchomości stanowi:
- dla gruntów – powierzchnia,
- dla budynków lub ich części – powierzchnia użytkowa,
- dla budowli lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – wartość, o której mowa w przepisach o podatkach dochodowych, ustalona na dzień 1 stycznia roku podatkowego, stanowiąca podstawę obliczania amortyzacji w tym roku, niepomniejszona o odpisy amortyzacyjne, a w przypadku budowli całkowicie zamortyzowanych – ich wartość z dnia 1 stycznia roku, w którym dokonano ostatniego odpisu amortyzacyjnego.
Wysokość stawek podatku od nieruchomości
Wysokość stawek podatku od nieruchomości określa Rada Gminy w drodze uchwały.
Stawki roczne nie mogą przekroczyć górnych granic stawek kwotowych ogłaszanych na każdy rok podatkowy przez Ministra właściwego do spraw finansów publicznych, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”.
Przy określaniu wysokości stawek Rada Gminy może różnicować wysokość stawek dla poszczególnych rodzajów przedmiotów opodatkowania, uwzględniając w szczególności:
- lokalizację,
- rodzaj prowadzonej działalności,
- rodzaj zabudowy,
- przeznaczenie i sposób wykorzystywania gruntu,
- stan techniczny obiektu,
- wiek budynków.
Przeczytaj: Podatek od nieruchomości w 2024 r. – stawki maksymalne
Kiedy powstaje i wygasa obowiązek podatkowy podatku od nieruchomości
Obowiązek podatkowy podatku od nieruchomości powstaje pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstały okoliczności uzasadniające powstanie tego obowiązku.
Obowiązek podatkowy odnośnie budowli lub budynku powstaje z dniem 1 stycznia roku następnego po zakończeniu budowli, bądź oddaniu jej do użytkowania.
Jeżeli w trakcie roku podatkowego zaistniały okoliczności mające wpływ na wysokość opodatkowania w tym roku, to zmiana opodatkowania następuje pierwszego dnia miesiąca po miesiącu, w którym nastąpiło to zdarzenie.
Obowiązek podatkowy wygasa z upływem miesiąca, w którym ustały okoliczności uzasadniające ten obowiązek.
Jeżeli obowiązek podatkowy powstał lub wygasł w ciągu roku, podatek ten mamy obowiązek zapłacić proporcjonalnie do liczby miesięcy, w których powstał obowiązek płacenia podatku od nieruchomości.
Jeżeli w ciągu roku podatkowego nastąpiło wygaśnięcie obowiązku podatkowego w zakresie podatku od nieruchomości lub zaistniała zmiana sposobu wykorzystywania przedmiotu opodatkowania lub jego część, organ podatkowy dokonuje zmiany decyzji, w której ustalono ten podatek.
Podatek od nieruchomości za rok podatkowy od osób fizycznych ustala w drodze decyzji organ (wójt, burmistrz ) podatkowy, właściwy ze względu na miejsce położenia nieruchomości.
Terminy i sposoby płatności podatku od nieruchomości
Osoby fizyczne dokonują płatności podatku od nieruchomości za dany rok podatkowy w ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego, w następujących terminach:
- I rata do dnia 15 marca,
- II rata do 15 maja,
- III rata rata do 15 września,
- IV do 15 listopada roku podatkowego.
Osoby prawne i jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej – mają obowiązek składania podatku od nieruchomości za poszczególne miesiące w ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego.
Wyszczególnione podmioty mają obowiązek wnoszenia podatku od nieruchomości do 15 dnia każdego miesiąca, a za styczeń do dnia 31 stycznia.
Zarówno osoby fizyczne, jak i osoby prawne i jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej wnoszą należny podatek – przelewem na rachunek organu podatkowego lub gotówką w kasie, w przypadku osób fizycznych również w drodze inkasa.
W przypadku, gdy kwota podatku nie przekracza 100 zł, podatek jest płatny jednorazowo w terminie płatności pierwszej raty.
Jeżeli wysokość zobowiązania podatkowego na dany rok podatkowy nie przekracza, określonych na dzień 1 stycznia roku podatkowego, najniższych kosztów doręczenia w obrocie krajowym przesyłki poleconej za potwierdzeniem odbioru, postępowania w sprawie ustalenia wysokości podatku od nieruchomości nie wszczyna się, a postępowanie wszczęte umarza się.
Zasady prowadzenia ewidencji podatkowej
Organ podatkowy, realizując wytyczne ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych, ewidencje podatkową prowadzi w systemie informatycznym.
Zasady prowadzenia ewidencji podatkowej przez organy podatkowe oraz zakres informacji objętych tą ewidencją określa Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2004 r. w sprawie ewidencji podatkowej nieruchomości.
Ewidencja podatkowa, prowadzona przez organ podatkowy, to zbiór danych niezbędnych do wymiaru i poboru podatku od nieruchomości, podatku rolnego bądź podatku leśnego. Niezależnie od danych ujętych w ewidencji podatkowej, organ podatkowy ma obowiązek współdziałania z Państwową Ewidencją Gruntów prowadzącą ewidencję gruntów, również dla celów podatkowych.
Dane do ewidencji podatkowej „budowane” są przez organ podatkowy poprzez przejmowanie od podatników informacji o nieruchomościach i obiektach budowlanych, a następnie w celu ich sprawdzenia przekazywane drogą teleinformatyczną do Państwowej Ewidencji Gruntów.
Dodatkowo, w przypadku zachodzących zmian danych ewidencyjnych prowadzonych przez Starostę (Państwowa Ewidencja Gruntów i Budynków), mających szczególne znaczenie dla wymiaru podatków, Starosta ma obowiązek zawiadomienia o tym fakcie organ podatkowy (§ 49. 1. Rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków).
Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych w swej treści zawiera również katalog nieruchomości zwolnionych od podatku od nieruchomości. Listę zwolnień podatku od nieruchomości obejmuje art.7.1. ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. 1991 Nr 9 poz. 31 z późn. zmianami).
Przeczytaj również: Wniosek o umorzenie zaległości w podatku od nieruchomości
Podstawa prawna:
- Ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (art. 2-7, Dz. U. z 2014 poz.849 ze zm.).
- Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2004 r. w sprawie ewidencji podatkowej nieruchomości.
- Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków.
Foto: Fotolia
