Dokumentem określającym rodzaje działek jest miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (MPZP).
Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego jest uchwalany przez Radę Gminy i jest aktem prawa miejscowego. Ustalenia MPZP kształtują, wraz z innymi przepisami, sposób wykonywania prawa własności nieruchomości.
Zobacz naszą nowoczesną Mapę Geoportal360
Zgodnie z ustawą o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:
“Każdy ma prawo, w granicach określonych ustawą, do:
1) zagospodarowania terenu, do którego ma tytuł prawny, zgodnie z warunkami ustalonymi w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego albo decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, jeżeli nie narusza to chronionego prawem interesu publicznego oraz osób trzecich,
2) ochrony własnego interesu prawnego przy zagospodarowaniu terenów należących do innych osób lub jednostek organizacyjnych”.
Podstawowe rodzaje działek gruntowych
Do podstawowych rodzajów działek gruntowych należy zaliczyć:
Działki budowlane
To nieruchomości gruntowe położone w obszarze gminy, przeznaczone w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego na cele budowlane.
Działki budowlane charakteryzują się odpowiednią wielkością, cechami geometrycznymi, posiadaniem dostępu do drogi publicznej oraz wyposażeniem w urządzenia infrastruktury technicznej. Wyszczególnione cechy spełniają wymogi realizacji obiektów budowlanych wynikające z odrębnych przepisów i aktów prawa miejscowego.
Działki budowlane posiadają swoje przełożenie w ewidencji gruntów i budynków. Zgodnie z załącznikiem nr 6 do Rozporządzenia w sprawie ewidencji gruntów i budynków, kategoria działek budowlanych zawiera w sobie użytki gruntowe, takie jak:
- tereny mieszkaniowe, oznaczone symbolem – B,
- tereny przemysłowe, oznaczone symbolem – Ba,
- inne tereny zabudowane, oznaczone symbolem – Bi,
- zurbanizowane tereny niezabudowane lub w trakcie zabudowy, oznaczone symbolem – Bp,
- tereny rekreacyjno-wypoczynkowe, oznaczone symbolem – Bz.
Przeczytaj: Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego
Działki siedliskowe (zabudowa zagrodowa)
Działka siedliskowa to nieruchomość, której właścicielem jest osoba posiadająca pełne prawo do wykonywania zawodu rolnika. Zgodnie z obowiązującymi przepisami rolnikiem może być osoba, która posiada, co najmniej 1 ha ziemi rolnej.
Planowana budowa domu wraz z budynkami gospodarczymi na działce zwanej “siedliskową” musi być zgodna z wytycznymi zawartymi w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.
MPZP określa powierzchnię zabudowy siedliskowej. Wielkość działki siedliskowej ma istotne znaczenie w przypadku ewentualnego starania się o pozwolenie na budowę. Jeżeli nasza działka jest mniejsza od tej określonej w MPZP, pozwolenia na budowę raczej nie dostaniemy.
W przypadku, gdy gmina nie posiada MPZP, możemy postarać się o uzyskanie warunków zabudowy dla siedliska. Warunki zabudowy dla siedliska możemy uzyskać tylko w sytuacji, gdy działka siedliskowa spełnia następujące warunki:
- uzbrojenie terenu,
- dostęp do drogi publicznej,
- sąsiednia działka jest zabudowana.
Z powyższych wymogów jesteśmy zwolnieni w przypadku, gdy wielkość gospodarstwa rolnego związanego z budową, przekracza średnią powierzchnię gospodarstwa w danej gminie, określoną uchwałą rady gminy. Jeżeli jednak nie jesteśmy rolnikiem, pozostaje nam jedynie odrolnienie działki rolnej. Procedurę odrolnienia wyjaśnia Ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych z dnia 3.02.1995 r.
Działki rolne
Definicje działki rolnej zawiera art. 1 Ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym, zgodnie z którą, grunty rolne to grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza.
Użytki rolne dzielą się na:
- grunty orne, oznaczone symbolem – R,
- sady, oznaczone symbolem – S,
- łąki trwałe, oznaczone symbolem – Ł,
- pastwiska trwałe, oznaczone symbolem – Ps,
- grunty rolne zabudowane, oznaczone symbolem – Br,
- grunty pod stawami, oznaczone symbolem – Wsr,
- grunty pod rowami, oznaczone symbolem – W,
- grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, oznaczone symbolem – Lzr.
Zabudowa gruntów rolnych wymaga wyłączenia gruntów rolnych z produkcji rolnej.
Działki rekreacyjne
Działki rekreacyjne, podobnie jak działki budowlane, posiadają swoje umiejscowienie w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Jeżeli gmina posiada tereny rekreacyjne oraz MPZP, to zapewne w dokumencie tym znajdziemy wytyczne w zakresie warunków zabudowy.
W państwowej ewidencji gruntów działki rekreacyjne oznaczone są jako Bz – tereny rekreacyjno-wypoczynkowe.
Przeczytaj: Działka rekreacyjna – czym jest i co można na niej wybudować?
Działki leśne
Pojęcie działki leśnej określa Ustawa z dnia 29 września 1991 r. o lasach oraz Ustawa z dnia 30 października 2002 r. o podatku leśnym. Lasem, w rozumieniu ustawy, są grunty leśne sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako lasy.
Natomiast zgodnie z ustawą o ochronie gruntów rolnych i leśnych:
„Ochrona gruntów leśnych polega na: ograniczaniu przeznaczania ich na cele nieleśne”.
W ewidencji gruntów i budynków lasy są oznaczone symbolem – Ls.
W lasach ochronnych mogą być wznoszone jedynie budynki i budowle służące tylko i wyłącznie gospodarce leśnej, obronności lub bezpieczeństwu państwa, oznakowaniu nawigacyjnemu, geodezyjnemu, ochronie zdrowia oraz urządzenia służące turystyce.
W przypadkach uzasadnionych ważnymi względami społecznymi i brakiem innych gruntów, lasy ochronne mogą być przeznaczone na inne cele niż leśne po uzyskaniu zgody właściwego organu.
Planując inwestycje budowlaną w pobliżu lasu, musimy pamiętać o zachowaniu wymaganych odległości inwestycji od ściany lasu. Opinię w sprawie wydaje miejscowy Nadleśniczy.
Działki inwestycyjne (przemysłowe)
Działka inwestycyjna to nieruchomość gruntowa przeznaczona w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego na cele inwestycyjno – przemysłowe.
Z uwagi na ewentualną przyszłą uciążliwość inwestycji, działki tego typu położone są najczęściej na obrzeżach miejscowości.
W państwowej ewidencji gruntów działki inwestycyjno – przemysłowe oznaczone są następująco:
- tereny przemysłowe, oznaczone symbolem – Ba,
- inne tereny zabudowane, oznaczone symbolem – Bi,
- zurbanizowane tereny niezabudowane lub w trakcie zabudowy, oznaczone symbolem – Bp.
Przeczytaj: Jak znaleźć numer działki na Geoportalu?
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym Dz. U. 2003 Nr 80 poz. 717.
- Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków.
- Ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych z dnia 3.02.1995 r.
- Ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym.
- Ustawa z dnia 29 września 1991r. o lasach.
- Ustawa z dnia 30 października 2002 r. o podatku leśnym.
Foto: Fotolia