Historia powstania Geoportalu sięga lat 2004 – 2005. W tym, bowiem czasie, Główny Urząd Geodezji i Kartografii w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw 2004 – 2005, rozpoczął realizację projektu GEOPORTAL.GOV.PL.
Zobacz naszą nowoczesną Mapę Geoportal360
W jakim celu powstał GEOPORTAL.GOV.PL
Wiodącym celem projektu GEOPORTAL.GOV.PL był przede wszystkim wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw poprzez udostępnienie przedsiębiorcom on-line usług elektronicznych opartych o dane geoprzestrzenne, obejmujące dane ewidencji gruntów i budynków (dane katastralne) oraz metadane.
Po wdrożeniu projektu, okazało się, że wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw nie był jedynym i ostatecznym celem projektu GEOPORTAL.GOV.PL, a wręcz przyczynił się do:
- rozwoju przedsiębiorczości,
- podniesienia konkurencyjności przedsiębiorstw na rynku, dzięki dostępowi do danych geoprzestrzennych,
- usprawnienia procesów decyzyjnych przedsiębiorców dotyczących inwestycji,
- modernizacji pracy administracji publicznej (na poziomie centralnym, regionalnym i lokalnym) w zakresie objętym projektem poprzez wykorzystanie nowoczesnych technologii teleinformatycznych,
- zwiększenia wiedzy i znaczenia informacji przestrzennej oraz informacji o charakterze katastralnym wśród przedsiębiorców,
- oszczędności w zakresie czasu i kosztów dla przedsiębiorców korzystających z usług geodezyjnych,
- wzbogacenia oferty przedsiębiorstw świadczących usługi na rynku, opartej o publiczną informację przestrzenną,
- współudziału w budowaniu społeczeństwa informacyjnego.
W wyniku prac projektowych powstał również portal internetowy pod nazwą: www.geoportal.gov.pl, którego rolą stało się przybliżenie zwykłemu obywatelowi danych i usług geoprzestrzennych.
Zakres danych GEOPORTAL.GOV.PL
GEOPORTAL.GOV.PL został ukończony w 2008 r., a jego wynikiem było zaimplementowanie (wdrożenie), następujących danych:
- Danych o charakterze katastralnym,
- Bazy Danych Ogólnogeograficznych,
- Bazy Danych Obiektów Topograficznych,
- Ortofotomapy,
- Rastrów map topograficznych,
- Rastrów map tematycznych,
- Państwowego Rejestru Granic,
- Państwowego Rejestru Nazw Geograficznych,
- Numerycznego Modelu Terenu,
- Metadane zbiorów i usług danych przestrzennych.
Przeczytaj: Jak znaleźć numer działki na Geoportalu?
Wymogi Dyrektywy INSPIRE
Wraz z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej koniecznym stało się dostosowanie prawa polskiego do prawa unijnego.
Wymogi DYREKTYWY 2007/2/WE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 14 marca 2007 r. ustanawiające infrastrukturę informacji przestrzennej we Wspólnocie Europejskiej (INSPIRE), nałożyły na kraje Unii Europejskiej konieczność opracowania i systematycznego wdrażania infrastruktury informacji przestrzennej, jako jednego z elementów infrastruktury informacji przestrzennej Unii Europejskiej.
Zgodnie z DYREKTYWĄ 2007/2/WE, działania państw członkowskich Unii Europejskiej powinny zapewnić zgodność infrastruktury informacji przestrzennej stworzonej przez państwa członkowskie i możliwość jej stosowania w kontekście wspólnotowym i transgranicznym.
Polska, wypełniając te wytyczne wprowadziła do obowiązujących przepisów prawa zapisy będące podstawą do działania w kierunku budowy infrastruktury informacji przestrzennej.
Zasadnicze przepisy w sprawie budowy infrastruktury przestrzennej zostały ujęte w art. 13 ust.2 ustawy z dnia 4 marca 2010 r. o infrastrukturze informacji przestrzennej, którego treść brzmi:
„Główny Geodeta Kraju prowadzi publicznie dostępną ewidencję zbiorów oraz usług danych przestrzennych objętych infrastrukturą i nadaje im jednolite identyfikatory.”
oraz § 4 ust.1 Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 października 2010 r. w sprawie ewidencji zbiorów i usług danych przestrzennych objętych infrastrukturą informacji przestrzennej o treści:
“Ewidencję prowadzi się w systemie teleinformatycznym zintegrowanym z geoportalem infrastruktury informacji przestrzennej, o którym mowa w art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 4 marca 2010 r. o infrastrukturze informacji przestrzennej.”
W tym samym 2010 r. upubliczniono w Internecie ewidencję zbiorów i usług danych przestrzennych pod nazwą GEOPORTAL 2 – rozbudowa infrastruktury informacji przestrzennej w zakresie rejestrów georeferencyjnych oraz związanych z nimi usług.
GEOPORTAL 2 – cele, zadania i korzyści
Projekt GEOPORTAL 2 został zrealizowany zgodnie z wypracowanym przez Radę do spraw implementacji INSPIRE – ramowym programem tworzenia infrastruktury informacji przestrzennej w latach 2009-2010.
Głównym zadaniem projektu GEOPORTAL 2 stało się przybliżenie usług informacji przestrzennej w zakresie:
- danych o środowisku geograficznym,
- danych o obiektach i zjawiskach w całej przestrzeni otaczającej człowieka, nie tylko administracji rządowej i samorządowej, które tworzą i utrzymują rejestry, ale również innym jednostkom organizacyjnym, a przede wszystkim osobom fizycznym i prawnym.
Dostęp do aktualnych baz danych zawierających informacje o środowisku geograficznym, obiektach i zjawiskach w całej przestrzeni otaczającej człowieka posiada istotne znaczenie w rozwoju państwa, gospodarki i oraz jego obywateli.
Dane informacji przestrzennej wykorzystywane są nie tylko przez administracje państwa, ale również przez gałęzie gospodarki narodowej jak:
- rolnictwo,
- leśnictwo,
- budownictwo
- oraz przez przedsiębiorców prywatnych.
Celem projektu GEOPORTAL 2 jest:
- dalsza rozbudowa krajowej infrastruktury informacji przestrzennej, tworzenie i bieżąca obsługa rejestrów, baz danych i map, poprzez wykorzystanie istniejącego archiwum państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego oraz dokumentów elektronicznych,
- prace nad połączeniem zbiorów danych przestrzennych pochodzących ze zbiorów różnych organów państwowych w jedną całość,
- implementacja dyrektywy INSPIRE w zakresie elektronicznych danych i dokumentacji państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego. Przyjęte rozwiązania zapewnią spójny dostęp do danych przestrzennych i usług zgromadzonych w infrastrukturze zarówno krajowej jak i europejskiej infrastrukturze informacji przestrzennej,
- opracowanie i wdrożenie polityki bezpieczeństwa określającej zasady korzystania z danych systemu GEOPORTAL w taki sposób, aby ograniczał on maksymalnie ryzyko celowego bądź przypadkowego naruszenia poufności, integralności, dostępności i metadanych.
GEOPORTAL 2 wprowadza nową jakość w zakresie dostępu do danych informacji przestrzennych będących w posiadaniu administracji publicznej zarówno obywatelom krajowym jak i zagranicznym. Korzyści, jakie daje, GEOPORTAL 2 są zależne od konkretnych użytkowników, od tego w jak maksymalny sposób potrafią oni korzystać z zasobów GEOPORTALU.
GEOPORTAL 2 umożliwia połączenie informacji przestrzennych pochodzących z różnych źródeł – różnych organów państwowych, a następnie pozwala na przeglądanie tych informacji w postaci map, jak również wyszukiwanie i analizowanie informacji na przeglądarkach internetowych.
Zastosowane rozwiązania, utworzone zgodnie z wytycznymi INSPIRE, zapewniają spójny dostęp do danych przestrzennych i usług zgromadzonych zarówno w infrastrukturze europejskiej jak i krajowej.
Przeczytaj: Geoportal krajowy – co zawiera, do czego służy?
Ramy prawne projektu GEOPORTAL 2
Ramy prawne projektu GEOPORTAL 2 określały dokumenty szczególne, a przede wszystkim:
- Ustawa z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz.U. 2010 Nr 193 poz. 1287),
- Ustawa z dnia 4 marca 2010 r. o Infrastrukturze Informacji Przestrzennej (Dz.U. 2010 Nr 76 poz. 489),
- Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. 2009 Nr 157 poz. 1240),
- Ustawa z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz. U. 2005 Nr 64 poz. 565 z późniejszymi zmianami),
- Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 października 2005 r. w sprawie minimalnych wymagań dla rejestrów publicznych i wymiany informacji w formie elektronicznej (Dz. U. 2005 Nr 214 poz. 1781),
- Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 1994 r. Nr 24, poz. 83 ze zmianami),
- Obowiązujące oraz projektowane przepisy wykonawcze do ustawy o infrastrukturze informacji przestrzennej i ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne,
- Obowiązujące oraz projektowane przepisy wspólnotowe dotyczące INSPIRE oraz inne dokumenty stanowiące wynik prac nad INSPIRE i dotyczące wymienionych niżej kierunków prac objętych ramowym programem, w tym m. in.:
– Dyrektywa 2007/2/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 marca 2007 r. ustanawiająca infrastrukturę informacji przestrzennej we Wspólnocie Europejskiej (INSPIRE) (Dz.U. L 108 z 25.4.2007, Str. 1-14);
– Rozporządzenie Komisji (UE) nr 268/2010 z dnia 29 marca 2010 r. wykonujące dyrektywę 2007/2/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do dostępu instytucji i organów Wspólnoty do zbiorów i usług danych przestrzennych państw członkowskich zgodnie ze zharmonizowanymi warunkami (Dz.U. L 83 z 30.3.2010, Str. 8-9).
Współfinansowanie projektu ze środków Unii Europejskiej
Projekt GEOPORTAL 2 jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka (lata 2007‐2013), Priorytet VII Społeczeństwo Informacyjne – Budowa elektronicznej administracji. Całkowity koszt realizacji programu wyniósł ponad 130 mln PLN.
Podstawa opracowania:
Niniejsze opracowanie powstało w oparciu o treści zawarte na stronie www.geoportal.gov.pl.
Foto: Fotolia